Een hele klus

Mensen met diabetes moeten handmatig hun bloedglucosewaarde op het juiste niveau houden. Daarvoor houden we over het algemeen aan dat deze waarde tussen 4 en 8 mmol/l moet zijn. Een te lage glucosewaarde betekent dat er te weinig glucose in het bloed zit, dat noemen we een hypo. Een te hoge waarde betekent dat er teveel glucose in het bloed zit. Dat noemen we een hyper.

Het tussen de 4 en de 8 houden is een hele klus, omdat er veel factoren zijn die invloed hebben op je bloedglucosewaarde. Zo zorgen eten (koolhydraten), stress en bijvoorbeeld koorts voor een verhoging van glucosewaarden. Insuline, beweging en bijvoorbeeld alcohol zorgen voor een verlaging van glucosewaarden.

Tijdens ons congres voor zorgverleners in 2016 gaf Bas er uitleg over.

Meten is weten. En vooruitkijken!

We hechten er veel waarde aan om te benadrukken dat 'een slechte waarde' niet bestaat. Stel je voor dat je een kind bent en dat je ouders je een paar keer per dag vragen naar je glucosewaarde. En dat iedere keer dat jij een waarde boven de 8 of onder de 4 noemt, de ouders vragen hoe dat komt, of erger nog, wat er fout is gegaan. Na de zoveelste keer zal je niet zo gauw meer geneigd zijn om je waarde van 12, of van 3.5 eerlijk te vertellen.

Natuurlijk kun je even terugkijken, maar wat ons betreft is er maar één juiste reactie op een vingerprik of een scanmoment: "Wat goed dat je gemeten hebt, nu kunnen we kijken wat we moeten doen". Een waarde is voor ons dus veel meer een moment om vooruit te kijken, dan om terug te kijken. Uit onderzoek blijkt namelijk dat in het grootste deel van de gevallen de precieze ooraak van een waarde niet meer te achterhalen is.

Hypo

Er is sprake van een hypo als je bloedglucosewaarde lager dan 4 mmol/l is. Er is dan te weinig glucose in je bloed. Omdat glucose ook brandstof is voor je hersenen functioneren je hersenen tijdens een hypo niet optimaal. Dat kan verklaren waarom iemand die weet dat hij een hypo heeft toch niet goed weet wat hij moet doen.

Hoe goed je een hypo voelt verschilt per persoon en is onder andere afhankelijk van hoe snel je bloedglucosewaarde gezakt is naar die lage waarde en hoe vaak je hypo's hebt.

Wat de symtomen zijn van een hypo zie je in de afbeelding. De oplossing? Koolhydraten eten. Snelle suikers hebben snel, maar kort effect. Zogenaamde langzame koolhydraten hebben een langer durend effect. Je diabetesverpleegkundige kan je het beste uitleggen hoe jij hypo's het beste oplost.

Hyper

Een hyper betekent een te hoog glucosegehalte (>10mmol/l) in het bloed. Als de glucose je cellen niet in kan vanwege een tekort aan insuline blijft er teveel glucose achter in het bloed.

Het kan zijn dat je jezelf te weinig insuline hebt toegediend voor de koolhydraten die je hebt gegeten of dat je bijvoorbeeld een hebt verstopping in je systeem, maar soms is de oorzaak ook lastig te achterhalen.

De sypmtomen van een hyper zie je in de afbeelding. Een hyper los je op door extra insuline of door te bewegen (als je tenminste zeker weet dat je wel insuline in je ichaam hebt!). Ook drinken zonder suiker helpt.